رادیوگرافی دندانپزشکی : عکسبرداری در دندانپزشکی در واقع عکسهایی هستند که به تشخیص دندانپزشک جهت بررسی سلامت دندانها از دندانهای شما گرفته میشود .این عکسها یا رادیوگرافی ها توسط تابش اشعه ایکس بسیا ر ضعیف برای مشاهده مشکلات داخلی دندان ولثه که در ظاهر مشخص نیستند انجام میشود .وجود عکسهای رادیوگرافی جهت تشخیص پوسیدگیهای دندانی ،شکستگی ها وترک خوردگی های دندان، مشکلات ریشه ی دندان و مشکلات لثه ای ودیگر تشخیصهای مربوط به دهان ودندان بسیار مهم میباشند.
رادیوگرافی دندانپزشکی : رادیوگرافی ها در صورت نداشتن شکایت دندانی وبرای چکاب معمولاً سالانه انجام میگردد اما بسته به مشکلاتی که با آن مواجه میشوید وبسته به نظر دندانپزشک به تعداد بیشتری عکس نیاز دارید .
فاکتورهایی که بر تعداد رادیوگرافیها تاثیر میگذارد شامل :
- سن بیمار
- سابقه ی بیماریهای دندانی
- مشکلات لثه ای
- سلامتی کنونی دندانها
- داشتن دندانهای خراب
- انجام اعمال جراحی بر روی دندانها
- انجام ارتودنسی
اطفال به دلیل روند رشد نیاز به مشاهده مداوم دندانهایشان دارند ودر نیجه به تعداد بیشتری رادیوگرافی نسبت به بزرگسالان نیاز دارند .دندانپزشک به طور منظم بیماران اطفال را ویزیت کرده و سلامت دندانهای شیری را بررسی ودرمان میکند به اینصورت تا جای ممکن از مشکلات آتی دندانهای دايمی پیشگیری کند .
خطرات اشعه ایکس رادیوگرافی
با توجه به اینکه مقدار اشعه ایکس رادیوگرافی های دندانپزشکی بسیار کم میباشد وخطری برای بیمار ندارد ولی جهت ایمنی بیشتر قبل از انجام رادیوگرافی معمولاًاز پوششهای سربی استفاده میگردد .در دوران بارداری مخصوصاً در سه ماهه اول رادیوگرافی ممنوع میباشد پس بیمار در هنگام ویزیت دندانپزشک در صورت بارداری حتماً این نکته را یادآوری کند .
انواع رادیوگرافی
از روشهای تشخیص سریع مشکلات دهانی و دندانی از جمله آبسه های دندان ،پوسیدگی دندان ،نقایص فک و صورت وانواع ناهنجاریها و آسیبهای دیگر استفاده از دستگاهها ودوربینهای رادیوگرافی می باشد . دستگاههای رادیوگرافی دندانپزشکی انواع مختلفی دارند و به دو دسته اصلی داخل دهانی و خارج دهانی تقسیم میشوند به این معنی که در رادیوگرافی داخل دهانی ،نوار اشعه ایکس درون دهان قرار میگیرد ودر رادیوگرافی خارج دهانی ،نار اشعه ایکس در خارج دهان قرار دارد .
رادیوگرافی داخل دهانی
رادیوگرافی های داخل دهانی رایجترین نوع هستند وجزئیات بیشتری رانشان میدهند .
رادیوگرافیهای داخل دهانی جهت تشخیص پوسیدگیها ،مشاهده ریشه دندان ، بررسی سلامت قسمت استخوانی اطراف دندان و مشاهده وضعیت کلی دندان در حال رشد انجام میگیرد .
انواع مختلف رادیوگرافیهای داخل دهانی شامل:
- رادیوگرافی بایت وینگ (Bitewing) :در این تکنیک فرد در هنگام گرفتن رادیوگرافی ،وسیله بال مانندی را گاز میگیرد که نوار اشعه ایکس را در طول روند رادیوگرافی در جای خود ثابت نگه میدارد.در این نوع رادیوگرافی از هر طرف صورت ،یک یا دو رادیوگرافی بایت وینگ میگیرند .این رادیوگرافیها به دندانپزشک کمک میکند که پوسیدگیهای بین دندانها و بیماریهای لثه را تشخیص دهند .همچنین ساییدگیها و تخریب پرکردگیها و مشکلات تاج دندانها را نمایش میدهد .
رادیوگرافی پری اپیکال (Periapical) :این تکنیک بر روی یک یا دو دندان کامل تمرکز میکند .رادیوگرافی پری اپیکال شبیه رادیوگرافی بایت وینگ است با این تفاوت که در این رادیوگرافی ،ارتفاع کامل هر دندان از تاج تا ریشه وقسمت متصل به فک وتغییرات غیر طبیعی درریشه ها واستخوان محیطی آنها را نشان می دهد .
رادیوگرافی اکلوزال (occlusal) :در این تکنیک فک بیمار بسته است تا بتواند محل قرار گیری دندانهای فک بالا بر روی دندانهای فک پایین را نمایش دهد .کل دندانها در یک عکس نمایش داده میشود و از رادیوگرافی های معمول دیگر بزرگتر است .این رادیوگرافی جهت تحت نظر داشتن رشد و پیشرفت دندانها ،مشاهده وضعیت دندانهای تحت فشار ،بررسی رابطه بین دندانها و فک ها ،بررسی استخوانهای صورت و تشخیص مشکلات احتمالی بین دندانها ،فک ها ،ومفصل استخوانهای فکی صورت میگیرد .
رادیوگرافی های خارج دهانی
رادیوگرافی های خارج دهانی نسبت به رادیوگرافی های داخل دهانی جزئیات کمتری را نمایش میدهند و در مواردیکه نیاز به بررسی های بیشتر نواحی فکی خارج دندان نیاز باشد درخواست میگردد .
رادیوگرافی خارج دهانی دارای تایپهای مختلفی میباشد که شامل :
- رادیوگرافی پانورامیک panoramic x-ray
در این نوع رادیوگرافی کل ناحیه دهان که شامل همه ی دندانها ی دو فک بالا و پایین میباشد در یک عکس نشان داده میشود. در این عکس پوزیشن دندانها ،فشردگی آنها وکلیه موارد را کاملاً نمایان میکند و برای تشخیص تومورها و کیستها ودندانهای نهفته مناسب است .
رادیوگرافی پانورامیک توسط دستگاه خاص انجام میگردد .بیمار در جایگاه مخصوص قرار میگیرد و لوله ی مخصوص دستگاه که اشعه ی ایکس از آن خارج میگردد در پشت سر بیمار قرار میگیرد ونوار رادیوگرافی در مقابل صورت به حالت چرخشی حرکت میکند و عکس کل فک بر روی یک نوار گرفته میشود.این نوع رادیوگرافی از اشعه ی کمتری نسبت به رادیوگرافی های داخل دهانی استفاده میکند .
موارد مورد استفاده از عکس پانورامیک یا OPG
- تشخیص دندان عقل نهفته
- شکستگی و آسیبهای استخوانی در اثر ضربه
- تشخیص دلایل درد دندانی
- تشخیص تومورها ،کیستها وضایعات دندانی
- تشخیص مشکلات فکی و ناهنجاریهای مادرزادی دندانها
- تشخیص پوسیدگیهای دندانها
- رادیو گرافی سفالومتری (cephalometric projections)
رادیوگرافی های سفالومتری از یک سمت سر گرفته میشوند .در این رادیوگرافی وابستگی دندانها در فک را نمایش میدهد .متخصصین ارتودنسی از این نوع رادیوگرافی جهت تشخیص نوع درمان جهت ردیف کردن دندانها استفاده میکنند .
- توموگرافی یا رادیوگرافی مخروطی (Cone Beam Ct )
CBCT نوعی رادیوگرافی به صورت سه بعدی جهت مشاهده دندانها ، استخوانها، بافتهای نرم،عصب های ناحیه میباشد .این رادیوگرافی برای راهنمایی جهت قرار گیری صحیح ایمپلنتها در نواحی درست ،تشخیص کیستها و تومورها درناحیه دهان ،مشخص شدن نواحی سینوسها ومجاری عصبی ودندانهای نهفته ،اختلالات مفصلی و غیره میباشد .همچنین جهت کشف مشکلات لثه ای و مشاهده ریشه های دندانها انجام میگردد .
این نوع رادیوگرافی یکی از مدرنترین روشهای عکسبرداری و با استفاده از اشعه ی مخروطی انجام میگردد و آمادگی خاصی برای بیمار ندارد .
- سیالوگرافی (sialography )
در این نوع عکسبرداری از تزریق مواد رنگی مخصوصی در غدد بزاقی استفاده میشود .دندانپزشک از این نوع عکسبرداری جهت تشخیص مشکلات غدد بزاقی مانند انسداد یا سندرم شوگرن استفاده میکند .سندرم شوگرن نوعی اختلال در غدد بزاقی میباشد که علایمی از جمله خشکی دهان وچشم داردو نقش مهمی در پوسیدگی های دندانها ایفا میکند .
- رادیوگرافی دیجیتالی(Digital Radiography))
در این نوع رادیوگرافی تصاویر دو بعدی از دندانها مستقیماً در یک کامپیوتر نمایش داده میشود.
نتیجه گیری :
همانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ،رادیوگرافی های منظم به دستور دندانپزشک یکی از واجبات برای سلامتی کلی دهان ودندان ما میباشد .بسته به سن و سلامت شما و وضعیت دندانها ،رادیوگرافی به صورت سالانه یا سالی دو بار انجام میشود .حتماً زمانی که حس درد دارید یا تغییرات غیر عادی یا مشکلی در دندانهایتان دارید برای معاینه به دندانپزشک مراجعه نمایید .با آلما همیشه مرواریدهای دهانتان سلامت و زیباست .
2 پاسخ
مطالب خيلي خوبي در مورد دستگاه راديوگرافي دندانپزشكي توي سايتتون بدست اوردم يك سري مطالب مفيدي هم در مورد دستگاه راديوگرافي دندانپزشكي از سايت دنت لند جمع اوري كردم خيلي باعث شد دانشم در مورد اين دستگاه و كارايي هاش بيشتر بشه
سلام دوست عزیز همراهی شما با وب سایت کلینیک آلما و مفید بودن مطالب باعث افتخار ماست